تحقيقات و پژوهش

هنرهاي سنتي ايران، هنرهاي اصيل مردمي و نشات گرفته از فطرتي پاك است كه از دير باز در تمامي شئون زندگي مردم رسوخ كرده و به صورت جزئي تفكيك ناپذير درآمده اند.

صنايع دستي به عنوان گنجينه اي از تفكر، فرهنگ و تمدن قومي، تلطيف كننده فضاي بي روح و خشن زندگي صنعتي و ماشيني است و به همين دليل نبض تپنده سبد كالاهاي اقتصادي، فرهنگي - هنري خوانده مي شود. در اين رهگذر ايران از نظر تنوع رشته ها در مقام نخست و به لحاظ جايگاه عرضه محصولات در رتبه سوم جهاني قرار دارد.

صنايع دستي ايران، ثمره ذوق و هنر ايرانيان طي سده هاي متوالي است. تحولاتي كه در اوضاع اقتصادي، اجتماعي و صنعتي جامعه ما پديد آمده به بسياري از حرفه هاي مرتبط باصنايع دستي نقش حاشيه اي داده يا به طور كلي آنها را منسوخ كرده است.

اين فنون و هنرها با وجود آن كه در حاشيه توليدات كشور قرار گرفته اند، اما قابليت كسب درآمدهاي ارزي و ريالي بيشتر را پيدا خواهند كرد. مشروط بر آن كه مسوولان از بازاريابي، برگزاري دوره هاي آموزشي نظام مند و تهيه متون لازم براي ارتقاي كمي و كيفي توليدات صنايع دستي حمايت كافي به عمل آورند.

تدوين متون آموزشي يكي از ضروريات توسعه و بهبود وضعيت هنرهاي دستي در ايران است. متاسفانه درحال حاضر محتواي اكثر كتب و مقاله هايي كه در اين زمينه نوشته شده به ذكر تاريخ و توصيف هنرها بسنده كرده و متون آموزشي كمتر در ميان آنها به چشم مي خورد. واژه هاي رايج و تخصصي اين حوزه ها نيز فقط براي اهل فن آشناست و عموم مردم، حتي فرهنگ نويسان اطلاع زيادي در مورد آن ندارند. اين هنرها، از گذشته دور تا كنون، بدون تغييرات زياد باقي مانده اند و اگر به آنها توجه نشود رفته رفته به بوته فراموشي سپرده خواهند شد.

آشنايي با خاتم

خاتم يكي از هنرهاي زيبا و فاخر دنياست. هنر آراستن سطح اشياي چوبي به صورتي شبيه موزاييك با مثلث هاي كوچك دو پهلو برابر و سه پهلو برابر از جنس عاج، چوب هاي مختلف، استخوان و فلزات گوناگون. همچنين خاتم تركيبي است از چند ضلعي‌هاي منظم با تعداد اضلاع متفاوت كه با استفاده از مواد اوليه گوناگون در رنگ‌هاي مختلف تشكيل مي‌شود.

خاتم از نظر گل تنوع زيادي دارد، از ميان آنها مي توان به: خاتم پره وارو، پره اي، ابري، نه گلي لايه دار، شش و لوز، بته جقه اي، خياباني، طاقي، قمي، جناقي و خاتم دورنگ اشاره كرد. از انواع حاشيه نيز مي توان حاشيه شش گلي، جويي، بازوبندي، طوره دار، شمسه دار و حاشيه تخمه دار را نام برد.

هنرهاي سنتي ايران، هنرهاي اصيل مردمي و نشات گرفته از فطرتي پاك است كه از دير باز در تمامي شئون زندگي مردم رسوخ كرده و به صورت جزئي تفكيك ناپذير درآمده اند.

صنايع دستي به عنوان گنجينه اي از تفكر، فرهنگ و تمدن قومي، تلطيف كننده فضاي بي روح و خشن زندگي صنعتي و ماشيني است و به همين دليل نبض تپنده سبد كالاهاي اقتصادي، فرهنگي - هنري خوانده مي شود. در اين رهگذر ايران از نظر تنوع رشته ها در مقام نخست و به لحاظ جايگاه عرضه محصولات در رتبه سوم جهاني قرار دارد.

صنايع دستي ايران، ثمره ذوق و هنر ايرانيان طي سده هاي متوالي است. تحولاتي كه در اوضاع اقتصادي، اجتماعي و صنعتي جامعه ما پديد آمده به بسياري از حرفه هاي مرتبط باصنايع دستي نقش حاشيه اي داده يا به طور كلي آنها را منسوخ كرده است.

اين فنون و هنرها با وجود آن كه در حاشيه توليدات كشور قرار گرفته اند، اما قابليت كسب درآمدهاي ارزي و ريالي بيشتر را پيدا خواهند كرد. مشروط بر آن كه مسوولان از بازاريابي، برگزاري دوره هاي آموزشي نظام مند و تهيه متون لازم براي ارتقاي كمي و كيفي توليدات صنايع دستي حمايت كافي به عمل آورند.

تدوين متون آموزشي يكي از ضروريات توسعه و بهبود وضعيت هنرهاي دستي در ايران است. متاسفانه درحال حاضر محتواي اكثر كتب و مقاله هايي كه در اين زمينه نوشته شده به ذكر تاريخ و توصيف هنرها بسنده كرده و متون آموزشي كمتر در ميان آنها به چشم مي خورد. واژه هاي رايج و تخصصي اين حوزه ها نيز فقط براي اهل فن آشناست و عموم مردم، حتي فرهنگ نويسان اطلاع زيادي در مورد آن ندارند. اين هنرها، از گذشته دور تا كنون، بدون تغييرات زياد باقي مانده اند و اگر به آنها توجه نشود رفته رفته به بوته فراموشي سپرده خواهند شد.

آشنايي با خاتم

خاتم يكي از هنرهاي زيبا و فاخر دنياست. هنر آراستن سطح اشياي چوبي به صورتي شبيه موزاييك با مثلث هاي كوچك دو پهلو برابر و سه پهلو برابر از جنس عاج، چوب هاي مختلف، استخوان و فلزات گوناگون. همچنين خاتم تركيبي است از چند ضلعي‌هاي منظم با تعداد اضلاع متفاوت كه با استفاده از مواد اوليه گوناگون در رنگ‌هاي مختلف تشكيل مي‌شود.

خاتم از نظر گل تنوع زيادي دارد، از ميان آنها مي توان به: خاتم پره وارو، پره اي، ابري، نه گلي لايه دار، شش و لوز، بته جقه اي، خياباني، طاقي، قمي، جناقي و خاتم دورنگ اشاره كرد. از انواع حاشيه نيز مي توان حاشيه شش گلي، جويي، بازوبندي، طوره دار، شمسه دار و حاشيه تخمه دار را نام برد.